Search
Close this search box.

โครงสร้างและอำนาจหน้าที่

กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการบริหารของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน

  1. พรบ.ระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ มาตรา 38 (กรรมการสถานศึกษา) มาตรา 39(อํานาจหน้าที่ผู้บริหารสถานศึกษา
  2. กฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการภายในสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษา พ.ศ.2547 (ออกตาม ม.34 วรรคสี่ ของ พรบ.ระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ)
  3. กฎกระทรวงกําหนดหลักเกณฑ์และวิธีการกระจายอํานาจการบริหารและจัดการศึกษา (ออกตาม ม.39 วรรคสอง พรบ.การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542)
  4. ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยการบริหารจัดการและขอบเขตการปฏิบัติหน้าที่ของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานที่เป็นนิติบุคคลในสังกัดเขตพื้นที่การศึกษา พ.ศ.2546 (ออกตาม ม.35 พรบ.ระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ)
  5. กฎกระทรวงกําหนดจํานวนกรรมการ คุณสมบัติ หลักเกณฑ์วิธีการสรรหากรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.2546
  6. ระเบียบกฎหมายอื่น ๆ

บทบาทหน้าที่ของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน

เพื่อให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ สถานศึกษามีบทบาทหน้าที่ดังนี้

ด้านการบริหารวิชาการ

  1. พัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาให้สอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานและความต้องการของผู้เรียน ชุมชนและท้องถิ่น

ด้านการบริหารงบประมาณและแผนงาน

ด้านการบริหารงานบุคคล

ด้านการบริหารทั่วไป

ด้านการบริหารกิจการนักเรียน

บทบาทหน้าที่ของผู้ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษา

เป็นการกําหนดบทบาทและหน้าที่ของผู้ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษา ได้แก่ คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้บริหาร ครู บุคลากร ผู้ปกครองและชุมชน ให้สอดคล้องกับนโยบายและวัตถุประสงค์ของโรงเรียน ผู้เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษา มีบทบาทและหน้าที่ต่อไปนี้

คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน

  • อำนาจหน้าที่ตาม พรบ.ระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ มาตราที่ 38 ของ พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการกำหนดอำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการ สถานศึกษา ให้กำกับ และส่งเสริมสนับสนุนกิจการของสถานศึกษา ซึ่งสอดคล้องกับ มาตรา 40 ของ พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติพ.ศ.2542 และแก้ไขเพิ่มเติม ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2545
  • อำนาจหน้าที่ตาม พรบ.ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา มาตราที่ 26 ของพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาได้กำหนดอำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการสถานศึกษาเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคล สำหรับข้าราชการครู และบุคลากรทางการศึกษาในสถานศึกษา ดังต่อไปนี้

    1) กำกับ ดูแลบริหารงานบุคคลในสถานศึกษาให้สอดคล้องกับนโยบาย กฎระเบียบ ข้อบังคับหลักเกณฑ์และวิธีการตามที่ ก.ค.ศ.และ อ.ก.ค.ศ. เขตพื้นที่การศึกษากำหนด

    2) เสนอความคิดต้องการจำนวนและอัตราตำแหน่งของข้าราชการครูและบุคลากรทางศึกษา ในสถานศึกษาเพื่อเสนอ อ.ก.ค.ศ. เขตพื้นที่การศึกษาพิจารณา

    3) ให้ความคิดเห็นเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลของข้าราชการครูและบุคากรทางการศึกษา ในสถานศึกษาต่อผู้บริหารสถานศึกษา

    4) ปฏิบัติหน้าที่อื่นตามที่บัญญัติไว้ในพระราชบัญญัตินี้ กฎหมายอื่น หรือ ตามที่ อ.ก.ค.ศ. เขตพื้นที่การศึกษามอบหมาย

ผู้บริหารสถานศึกษา

ผู้บริหารสถานศึกษามีบทบาทเป็นผู้นําการพัฒนาคุณภาพการศึกษา โดยมีหน้าที่ในการจัดระบบการศึกษาและแผนงาน ควบคุม ดําเนินงานและบริหารงานด้านต่าง ๆ ให้เป็นไปอย่างเรียบร้อยโดยมีหน้าที่และบทบาทดังนี้

  • อำนาจหน้าที่ของผู้บริหารสถานศึกษาตาม พรบ.การศึกษาแห่งชาติ

    1) จัดรูปแบบการศึกษา ม.15
    2) จัดกระบวนการศึกษา ม. 24-30
    3) บริหารจัดการศึกษา 4 ด้าน ม. 39
    4) เป็นคณะกรรมการสถานศึกษา ม. 40
    5) จัดระบบประกันคุณภาพการศึกษา ม. 48-50
    6) ปกครองดูแลบำรุงรักษาทรัพย์สินฯ ม. 59
    7) พัฒนาบุคลากร นักเรียนด้านเทคโนโลยีฯ ม. 65-66

  • อำนาจหน้าที่ของผู้บริหารสถานศึกษาตาม พรบ.การศึกษาภาคบังคับ พ.ศ. 2545

    1) ผ่อนผันการส่งเด็กเข้าเรียน ม.6
    2) เป็นเจ้าพนักงานเจ้าหน้าที่
    3) จัดการศึกษาเด็กบกพร่อง พิการ ด้อยโอกาสในรูปแบบเหมาะสม ม.12
    4) ดำเนินการอื่นๆ ตามกฎหมายกำหนด
  • อำนาจหน้าที่ของผู้บริหารสถานศึกษาตาม พรบ.ระเบียบบริหารกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546 (ม.39)

    1) เป็นผู้บังคับบัญชาข้าราชการครู และ บุคลากรในสถานศึกษา
    2) บริหารกิจการสถานศึกษา
    3) ประสานระดมทรัพยากร
    4) เป็นผู้แทนสถานศึกษา
    5) จัดทำรายงานประจำปีต่อสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
    6) อนุมัติประกาศนียบัตร วุฒิบัตร
    7) อื่น ๆ ตามที่ผู้บังคับบัญชาทุกระดับมอบหมาย
    8) ตามที่ได้รับการกระจาย มอบอำนาจ (ปฏิบัติราชการแทน) ม.44-45
         – ปลัดศธ. เลขาฯ ถึง ผอ.สถานศึกษา
         – ผอ.สำนักฯในกรม ถึง ผอ.สถานศึกษา
         – ผอ.สพท. ถึง ผอ.สถานศึกษา

  • อำนาจหน้าที่ของผู้บริหารสถานศึกษาตาม กฎกระทรวงศึกษาธิการ แบ่งส่วนราชการในสถานศึกษา พ.ศ. 2546

    1) วิเคราะห์ จัดทำนโยบาย แผนสถานศึกษา
    2) วางระเบียบ ประกาศ ข้อบังคับ
    3) เสนอขอจัดตั้งเงินอุดหนุนทั่วไป
    4) แต่งตั้งอนุกรรมการ คณะทำงานต่าง ๆ

  • อำนาจหน้าที่ของผู้บริหารสถานศึกษาตาม พรบ.ระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2547

    1) ควบคุมดูแลการบริหารงานบุคคล ม.27(1)
    2) พิจารณาความดีความชอบ ม.27(2)
    3) ส่งเสริมสนับสนุนพัฒนาบุคลากร ม.27(3)
    4) จัดทำมาตรฐานภาระงานครู ม.27(4)
    5) ประเมินผลการปฏิบัติงานครู ม.27(5)
    6) ปฏิบัติหน้าที่ตาม อ.ก.ค.ศ. กรรมการโรงเรียน มอบหมาย ม.27(6)
    7) สั่งให้ครูฯออกจากราชการกรณีขาดคุณสมบัติ ม.49
    8) สั่งบรรจุแต่งตั้งครูผู้ช่วย ครู บุคลากร ม.53(4)
    9) สั่งครูที่ทดลองปฏิบัติราชการออก ม.56 วรรคสอง
    10) สั่งให้ครูพ้นทดลองทำงานต่อไป ม.56 วรรคสอง
    11) สั่งครูที่ออกไปแล้วกลับเข้ามาตาม มติ อ.ก.ค.ศ ม.64
    12) สั่งให้ครูรักษาการในตำแหน่ง (ตำแหน่งว่าง) ม.68
    13) สั่งเลื่อนขั้นเงินเดือนข้าราชการครู ม.73
    14) ยกย่องเชิดชูเกียรติครูดีเด่น ม.75
    15) แจ้งภาระงาน เกณฑ์ประเมินผลงาน มาตรฐานวิชาชีพจรรยาบรรณวิชาชีพ ระเบียบแบบแผนฯ ม.78
    16) ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดี ม.79
    17) ส่งเสริมสนับสนุนให้ไปศึกษาดูงาน ม.81
    18) รักษาวินัยอย่างเคร่งครัด ม.82
    19) เสริมสร้างพัฒนาผู้ใต้บังคับบัญชา ม.95 98
    20) อนุญาต ยับยั้งอนุญาตลาออก ม.108
    21) สั่งแต่งตั้งกรรมการสอบสวนกรณีกล่าวหาไม่เลื่อมใสปกครองฯ ม.110 (4)
    22) สั่งให้ครูออกจากราชการ ในกรณีต่างๆ เช่น เจ็บป่วย ยุบตำแหน่ง ไร้ประสิทธิภาพ จําคุก

  • ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยการบริหารจัดการและขอบเขตการปฏิบัติหน้าที่ของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานที่เป็นนิติบุคคลสังกัด สพท. พ.ศ.2546 กำหนดบทบาทหน้าที่ของผู้บริหารสถานศึกษา ดังนี้

    1) ผู้อํานวยการฯเป็นผู้แทนของนิติบุคคลสถานศึกษา
    2) นิติบุคคลสถานศึกษาถูกฟ้องร้อง ให้รายงาน สพท. แจ้งสพฐ.แต่งตั้งผู้รับผิดชอบดำเนินคดี
    3) การบริหารบุคคลตามกฎหมาย พรบ.ข้าราชการครู และบุคลากรทางการศึกษา
    4) ยุบ รวม เลิกล้มโรงเรียน สพท.ตรวจสอบบัญชี ทรัพย์สิน โอน จําหน่ายตามหลักเกณฑ์ สพฐ. กำหนด
    5) โรงเรียนมีอำนาจปกครอง ดูแล บํารุง รักษา ใช้ จัดหา ผลประโยชน์จากทรัพย์สินที่มีผู้อุทิศให้แต่จําหน่ายอสังหาริมทรัพย์ กรรมการโรงเรียนต้องเห็นชอบ รายงาน สพท.
    6) โรงเรียนมีอิสระในการบริหารจัดการงบประมาณ พัสดุตามวงเงิน อำนาจที่เลขา กพฐ.มอบ หรือ ผอ. สพท.มอบตามหลักเกณฑ์ที่สพฐ.กำหนดยกเว้นเงินเดือน
    7) จัดทำระบบการเงิน บัญชี ตามระเบียบ สพฐ.กำหนด และทรัพย์สินฯ ผู้อุทิศทำหลักฐานการรับ บัญชีรับ จ่ายฯรายงาน ผอ.สพท.ทุกสิ้นปีงบประมาณ ผอ.สพท.ตรวจสอบและรายงานเลขา กพฐ. โดยเร็ว
  • อำนาจหน้าที่ของผู้บริหารสถานศึกษาตามระเบียบ กฎหมายอื่น เช่น

    – ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการลงโทษนักเรียนนักศึกษา พ.ศ.2548
    – กฎกระทรวง ว่าด้วยความประพฤติของนักเรียนนักศึกษา
    – ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการปฏิบัติหน้าที่พนักงานเจ้าหน้าที่ส่งเสริมความประพฤตินักเรียนฯ พ.ศ.2548
    – ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการก าหนดเวลาท างานและวันหยุดราชการของสถานศึกษา พ.ศ.2547
    – ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการชักธงชาติในสถานศึกษา พ.ศ.2547
    – ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการตั้งชื่อสถานศึกษา พ.ศ.2547
    – ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการขอบคุณหรืออนุโมทนา พ.ศ. 2547
    – ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการแก้ไขวันเดือนปีเกิดของนักเรียนนักศึกษา 2547
    – ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยใบสุทธิและหนังสือรับรองของสถานศึกษา พ.ศ.2547
    – ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการยกเลิกเงินบำรุงการศึกษา พ.ศ.2534 พ.ศ.2547
    – ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการให้ข้าราชการไปศึกษา ฝึกอบรมฯ(ฉ.2) พ.ศ.2547

ครู อาจารย์

ครู อาจารย์มีบทบาทเป็นผู้พัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียน โดยมีหน้าที่ดังนี้

นักการภารโรง

นักการภารโรงมีบทบาทในการรักษาความปลอดภัยของโรงเรียนและดูแลบํารุงรักษาสภาพแวดล้อมของโรงเรียนให้น่าอยู่ น่ามาศึกษาเล่าเรียน โดยมีบทบาทดังนี้

ผู้ปกครองและชุมชน

ผู้ปกครองและชุมชน มีบทบาทเป็นผู้สนับสนุนและมีส่วนร่วมในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียน ดังนี้

นักเรียน

นักเรียนมีหน้าที่ในการศึกษาเล่าเรียนและประพฤติตามระเบียบของทางโรงเรียนโดยปฏิบัติดังนี้

กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการบริหารของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน

Scroll to Top